نکته های ناب رستگاری
(نکته­ها و پیام­های تربیتی قرآن)
(ذکر خدا، مایة آرامش)

الّذین ءَامنُوا وَتطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بذکر اللهِ ألا بذکرِ الله تَطمَئَنُّ القُلُوبُ. (سورة رعد آیة 28)

ترجمه آیه: «همانان که ایمان آورده­اند و دل­هایشان با یاد خدا آرام می­گیرد. آگاه باشید دل­ها فقط با یاد خدا آرامش می­یابد».

نکته­ها

1-      ذکر خدا چیست؟

ذکر به معنای یادآوری و حضور چیزی در ذهن انسان است است و گاهی با زبان است و گاهی با قلب و بهترین ذکر، ذکر زبان و قلب است – یعنی قلب نیز علاوه بر ذکر زبان متوجّه او و عظمت و علم و آگاهی­اش و حاضر و ناظر بودنش شود. در حدیثی از پیامبر (ص) می­خوانیم که فرمود: یاد خدا تنها سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر نیست بلکه یاد خدا آن است که هنگامی که انسان در برابر حرامی قرار می­گیرد از خدا بترسد و آن را ترک کند.

2-      عوامل اضطراب و نگرانی (که به برخی از آنها اشاره میشود و در انسان ذاکر وجود ندارد.)

الف) ترس از آیندة مبهم و تاریک

ولی ایمان به خداوند قادر متعال که همواره کفالت بندگان خویش را بر عهده دارد این گونه نگرانی­ها را از میان می­برد.

ب) ترس از گذشتة تاریک

ولی انسان ذاکر اعتقادش این است که خداوند، ستار العیوب، است، زشتی­های او را می­پوشاند و زیبایی­ها را آشکار می­کند و زمینه­ای برای بروز نگرانی وجود ندارد.

ج) ترس از دشمن و ضعف و ناتوانی خود

ولی کسی که می­داند خداونددر کمین ستمگران است آرامش می­یابد

هـ) گروهی از انسانها از سوء ظن­ها و تهمت­ها نگرانند.

ولی انسان ذاکر می­داند اگر خداوند بخواهد هیچ کس قادر نیست آبروی انسان را بریزد و تنها خداست که به انسان آبرو می­دهد.

و) گروهی از انسانها نیز بدلیل ترس و وحشت از مرگ نگرانند.

ولی انسان ذاکر، مرگ را ملاقات با خدا می­داند و چون معتقد است «والاخره خیرٌو ابقی – یعنی آخرت، بهتر و پایدارتر است.» راهش را بهتر از گذشته می­داند و هیچ اضطراب و نگرانی ندارد.

و باید گفت که هر چه ایمان قوی­تر باشد، آرامش بیشتر، و هر چه ایمان ضعیف­تر باشد، دلهره و اضطراب بیشتر است.

پیام­ها

1.        آنان که ایمان آورده­ و دلهایشان به یاد خدا آرامش می­یابد از کسانی­اند که خداوند آنها را به سوی خویش هدایت کرده است.

2.        آرامش، فقط و فقط در سایة یاد خدا بدست می­آید (مقدم کردن «بذکر الله» بر «تَطمئنُّ» افاده معنای اختصاص و انحصار دارد.

3.        انسان­های غافل از یاد خدا و ذکر او، انسانهایی مضطرب و نگرانند.